Na de vele faillissementen in 2024 komt de retail weer wat tot rust. Voorzichtig zie je consumenten weer wat meer geld uitgeven. De geopolitieke ontwikkelingen zorgen er echter voor dat de consument op zijn hoede blijft. Dat betekent dat er niet met geld gestrooid gaat worden totdat duidelijk wordt hoe het verloop van de Oekraïne oorlog gaat zijn. Het blijft dus spannend!
Gelukkig zijn steeds meer gemeentes aan het nadenken hoe het verder moet met bijvoorbeeld de winkelgebieden. Retail is van groot belang voor de levendigheid in de binnensteden in combinatie met horeca en evenementen. Dat nadenken gaat echter niet altijd goed. Eenvoudigweg omdat veel wethouders onvoldoende verstand hebben hoe ze de problemen in de binnenstad moeten aanpakken. Daarom is het van groot belang dat winkeliersverenigingen pro actief zijn en in overleg gaan met de gemeente. Laat besluiten niet over je heen komen maar stuur zelf actief.
Waar moet je nu als retailer op letten als de gemeente bezig is met de planontwikkeling voor de binnenstad? Ik geef een aantal richtlijnen die gaan helpen om naar een veel beter resultaat te komen.
1.De gemeente dient een gebiedsvisie te ontwikkelen in samenspraak met de winkeliers
Dat is heel belangrijk. Winkeliers kennen de stad vaak langer en beter dan de wethouders zelf, aangezien die vaak maar relatief kort op hun functie zitten. Winkeliers moeten zich absoluut verenigen om een vuist te kunnen maken. Het valt mij op dat in sommige gemeentes winkeliers zelfs bang zijn om met de gemeente in gesprek te gaan. Dat is nergens voor nodig als je dit met elkaar doet. Samen sta je sterker.
2. Er moet een logische en interessante looproute komen
Dit is heel cruciaal. In Almelo is dit fout gegaan. Daar heeft de wethouder gedacht dat het goed zou zijn om leegstaande winkelpanden om te bouwen tot woningen. Op zich een heel goed initiatief maar er was aan een belangrijk feit niet gedacht: De winkelstraat werd onderbroken waardoor bezoekers halverwege de winkelstraat stoppen omdat ze denken dat het winkelgebied is afgelopen. Een blunder van de bovenste plank. Aan het einde van de straat gaat het winkelgebied echter weer verder. De winkeliers daar zijn uiteraard niet blij! Goed overleg had dit kunnen voorkomen.
3. Gebiedsontwikkeling kost geld
Er is niets erger dan halve maatregelen. Als er geld wordt uitgegeven dan kun je beter minder doen maar beter, dan meer en slechter. Zo is in Almelo een haven aangelegd met veel te goedkope materialen. Ook hier geldt weer dat het op zich een heel goed idee was, maar als ze wat meer geld op tafel hadden gelegd had deze ontwikkeling er heel mooi kunnen uitzien in plaats van troosteloos. Nu is het een mislukt avontuur.
4. Subsidies lossen op zichzelf de problemen niet op
In Alkmaar is volop gebruik gemaakt van rijkssubsidie om de winkelstraten groen te maken. Dat heeft in een winkelstraat goed uitgepakt, maar in de andere grote winkelstraat heeft dat het leegstandprobleem niet opgelost. Het is immers kortzichtig om te denken dat wat groen en een fonteintje de consument weer naar de winkelstraat zal trekken.
5. Maak geen reclame op de groenvoorziening
In Bussum heeft de gemeente keurig bloembakken geplaatst. Ze hebben echter gemeend om daar groot op te zetten “Gemeente Gooise meren”. Daardoor zijn deze bloembakken ineens veel minder mooi en lijken het eerder reclamezuilen.
6. Wees zuinig op de lokale helden
Lokale helden geven extra kleur aan de winkelstraat. Vaak zijn ze al meerdere generaties aanwezig. Ze zijn een merk geworden dat veel consumenten kennen. Daarom moet je zuinig zijn op die lokale helden. Lokale helden moeten een stevige plaats in de gebiedsontwikkeling krijgen. De gemeente moet desnoods deze helden steunen.
7. Zorg voor diversiteit in het winkelaanbod
Een winkelgebied heeft alleen bestaansrecht als het voldoende diversiteit te bieden heeft. Consumenten willen keuzes maken en willen een breed aanbod van producten. In Almelo is de fout gemaakt om hier weinig aandacht aan te geven. Het gevolg is dat het winkelaanbod voor 60-65 % bestaat uit kledingzaken, 10 % uit kappers en de rest uit andere winkels zoals bijvoorbeeld drogisterijen. Dat werkt weinig inspirerend voor bezoekers. Diversiteit trekt winkelbezoekers. Een saai aanbod niet!
8. Zorg voor goede horeca en evenementen
Goede horeca is cruciaal voor een winkelgebied. Steden als Deventer, Haarlem en Amsterdam hebben dat prima voor elkaar. Ook in kleine dorpen is dat belangrijk. In een klein dorp als bijvoorbeeld Enter is er volop horeca beschikbaar en dat trekt bezoekers.
9. Dwing de wethouder om actief met belangrijke retailers te gaan praten
Regelmatig zijn wethouders alleen maar bezig met de uitvoering van hun plan. Wat ze echter vergeten is dat ze gesprekken moeten voeren met belangrijke retailers die misschien belangstelling hebben om een winkel te openen. Zo zijn bekende winkels als bijvoorbeeld Hema, Dille en Kamille, Rituals, Coco & Sebas, Coolblue, etc goud waard voor de winkelstraat. Vaak zijn deze formules niet op de hoogte dat er nieuwe mogelijkheden in een stad ontstaan en dat er een upgrading van het gebied plaatsvindt. Een wethouder moet daarom actief de boer op en gewapend met plannen en cijfers op zoek gaan naar publiekstrekkers.
Dit zijn wat suggesties die een winkelgebied kunnen helpen om weer relevant te worden. In veel steden vinden op dit gebied nu ontwikkelingen plaats en het is zaak om je daar als retail pro actief mee te bemoeien. Een mooi voorbeeld is retailer Leon Hamming in Wormerveer. Hij heeft zijn collega’s gemobiliseerd en van het winkelgebied in de Zaanbocht een grote publiekstrekker gemaakt. Hij is de gemeente blijven bestoken met goede ideeën en die zijn gehonoreerd.
Daarnaast is het als retailer ook belangrijk om eens kritisch naar je eigen winkel te kijken. De functie van een winkel is immers na Corona drastisch veranderd. Daar moet je op inspelen als retailer. Is er voldoende beleving en inspiratie in je winkel? Hoe kun je de service verbeteren? Wat voor nieuwe dingen kun je toevoegen? Organiseer evenementen. Ewald Klip die in Bussum de zeer succesvolle winkel Pomona runt regelt consulten in zijn winkel met allerlei specialisten. Boekhandel van Kemenade en Hollaers in Breda heeft bijna ieder week een evenement met schrijvers. Kledingwinkel Roetgerink in Enter regelt jaarlijks modeshows en zelfs lezingen. Zo is er altijd wat te bedenken. Retail vraagt meer dan ooit om succesvol te zijn!
(*) Paul Moers – Retail en merkendeskundige en auteur van het nieuwe boek F*ck de prijs, leve de service.
Geplaatst op: 7 april 2025